2024 Auteur: Kevin Dyson | [email protected]. Laatst gewijzigd: 2023-12-16 23:43
Waanstoornis is een ernstige psychische aandoening waarbij je het verschil niet kunt zien tussen wat echt is en wat niet. Waanideeën, of valse overtuigingen, zijn er in verschillende soorten. Grootsheidswanen zijn een van de meest voorkomende. Het is wanneer je gelooft dat je meer macht, rijkdom, slimheid of andere grootse eigenschappen hebt dan waar is. Sommige mensen noemen het ten onrechte 'illusies' van grootsheid.
Sommige waanideeën kunnen gaan over gebeurtenissen die mogelijk hadden kunnen gebeuren, maar die in werkelijkheid niet zijn gebeurd of zijn overdreven. Andere waanideeën zijn duidelijk bizar, zoals volhouden dat er een buitenaards wezen in je koelkast woont.
Symptomen
Zelfs sommige gezonde mensen kunnen een onredelijk hoge dunk van zichzelf hebben. Maar in tegenstelling tot hen is iemand met grootse wanen er onwankelbaar van overtuigd dat hun wanen waar zijn.
Je zou bijvoorbeeld kunnen denken dat je:
- Ben een multimiljonair
- Een geneesmiddel voor kanker gevonden
- Zijn verwant aan een Hollywood-beroemdheid
Andere symptomen kunnen zijn:
Verandering in je stemming. Je bent misschien prikkelbaar, boos of voelt je somber.
Hallucinaties. Je ziet, hoort of voelt dingen die verband houden met je waanvoorstellingen die er niet echt zijn. Als je bijvoorbeeld gelooft dat je een speciale relatie met God hebt, kun je Gods stem horen. Hallucinaties komen niet vaak voor bij waanstoornissen en duren meestal niet lang.
Afgezien van de waanvoorstelling, lijkt of gedraagt iemand met deze aandoening zich meestal niet vreemd. Maar soms kunnen de waanideeën ernstig genoeg worden om problemen in hun dagelijks leven te veroorzaken.
Oorzaken
Onderzoekers weten niet precies wat wanen veroorzaakt. Soms kunnen grootsheidswanen een symptoom zijn van een andere psychische aandoening, waaronder bipolaire stoornis en schizofrenie.
Grandioze waanideeën komen zelden vanzelf. Meestal heb je ook waanvoorstellingen van vervolging, een verwante aandoening waarbij je ervan overtuigd bent dat anderen je kwaad willen doen, tegen je willen samenzweren of je op een andere manier slecht behandelen.
Verschillende dingen kunnen een rol spelen bij waanstoornissen:
- Psychische aandoening in uw familie
- Een onbalans van hersenchemicaliën die neurotransmitters worden genoemd
- Stress
- Drugsmisbruik
- Sociaal isolement of gebrek aan hechte relaties
Diagnose
Geen enkele test kan bevestigen dat je een waanstoornis hebt. Maar uw arts zal een gedetailleerde mentale geschiedenis opnemen en andere medische oorzaken uitsluiten om een diagnose te stellen.
Je hebt deze of een ander type waanstoornis als je aan deze criteria voldoet:
- Je hebt een of meer wanen gehad die een maand of langer aanhielden.
- Er is geen diagnose schizofrenie bij u gesteld.
- Je vertoont duidelijk bizar gedrag behalve je waanideeën.
- Als je episoden van manie of depressie hebt gehad, duurden die niet langer dan je periodes van waanvoorstellingen.
- Je waanideeën komen niet voort uit drugs, een andere medische aandoening of een andere psychische stoornis.
Behandeling
Het kan moeilijk zijn om hulp te krijgen voor een waanstoornis, omdat je misschien niet eens begrijpt dat je een probleem hebt. Of u kunt weerstand bieden aan of moeite hebben met het vasthouden aan uw behandelplan. Maar dat is de sleutel om je beter te voelen.
De belangrijkste behandelingen zijn:
Medicatie. Artsen schrijven vaak medicijnen voor tegen psychotische symptomen, depressie of om je stemming te stabiliseren. Maar het is onwaarschijnlijk dat medicijnen alleen voldoende zijn om uw aandoening onder controle te krijgen.
Geestelijke gezondheidstherapie. Sommige soorten 'praat'-therapie kunnen grootse wanen helpen verlichten. Met cognitieve gedragstherapie kun je bijvoorbeeld onbehulpzaam gedrag leren herkennen en veranderen.
Onvrijwillige behandeling. Als uw waanideeën u in gevaar brengen uzelf of anderen pijn te doen, moet u mogelijk in een ziekenhuis of behandelcentrum blijven totdat u stabiel bent. Staten en gemeenten hebben verschillende wetten over wanneer en hoe lang je tegen je wil in behandeling kunt worden genomen.
Aanbevolen:
Seksueel gedrag met hoog risico: voorbeelden van onveilige seksuele praktijken
Seks is een normaal, gezond onderdeel van het leven. Het moet leuk en plezierig zijn voor jou en je partner. Maar het kan ook riskant zijn als jij of je partner bepaalde dingen doet die ziekte kunnen verspreiden of fysieke of emotionele schade kunnen veroorzaken.
Migraine met aura: typen, symptomen, oorzaken en behandeling
Wat is een migraine met aura? Een migraine met aura is een ernstige hoofdpijn die gepaard gaat met zaken als duizeligheid, oorsuizen, zigzaglijnen in uw zicht of gevoeligheid voor licht. Ongeveer een kwart van alle migraine gebeurt met aura's.
Hartfalen met hoge output: oorzaken, symptomen, diagnose, behandeling
Hartfalen met hoge output is zeldzaam. Het is ook heel anders dan andere soorten stoornis. Als u hartfalen heeft, pompt uw hart gewoonlijk niet genoeg bloed door uw lichaam om het te laten werken zoals het zou moeten. Met de high-output versie pompt hij een normale hoeveelheid bloed - of zelfs meer dan normaal.
Rechteloos verdriet: oorzaken, voorbeelden en behandelingen
Verdriet is het emotionele proces dat je doormaakt na het verliezen van iets of iemand die belangrijk voor je is. Veel mensen beschouwen rouw als een periode van intens verdriet nadat een dierbare is overleden, maar het kan er voor iedereen anders uitzien.
Slapen met open ogen: nachtelijke Lagophthalmus Oorzaken, Symptomen, & Behandeling
Het zal je misschien verbazen te horen dat sommige mensen slapen met hun ogen open. En het komt vaker voor dan je zou verwachten. Ongeveer 20% van de mensen doet het, inclusief baby's. Artsen noemen deze aandoening 'nachtelijke lagophthalmus'.