2024 Auteur: Kevin Dyson | [email protected]. Laatst gewijzigd: 2023-12-16 23:43
Met een computertomografie (CT of CAT)-scan kunnen artsen in uw lichaam kijken. Het gebruikt een combinatie van röntgenstralen en een computer om foto's te maken van uw organen, botten en andere weefsels. Het toont meer details dan een gewone röntgenfoto.
Je kunt een CT-scan van elk deel van je lichaam krijgen. De procedure duurt niet erg lang en is pijnloos.
Hoe werken CT-scans?
Ze gebruiken een smalle röntgenstraal die rond een deel van je lichaam cirkelt. Dit levert een reeks beelden op vanuit veel verschillende hoeken. Een computer gebruikt deze informatie om een dwarsdoorsnede te maken. Als een stuk in een brood toont deze tweedimensionale (2D) scan een "plakje" van de binnenkant van je lichaam.
Dit proces wordt herhaald om een aantal plakjes te produceren. De computer stapelt deze scans op elkaar om een gedetailleerd beeld te krijgen van uw organen, botten of bloedvaten. Een chirurg kan dit type scan bijvoorbeeld gebruiken om alle kanten van een tumor te bekijken ter voorbereiding op een operatie.
Hoe worden CT-scans gedaan?
Je zou waarschijnlijk een scan krijgen in een ziekenhuis of radiologiekliniek. Uw arts kan u vertellen enkele uren voor de procedure niet te eten of te drinken. Mogelijk moet u ook een ziekenhuisjas dragen en metalen voorwerpen, zoals sieraden, verwijderen.
Een radiologietechnoloog zal de CT-scan uitvoeren. Tijdens de test lig je op een tafel in een grote, donutvormige CT-machine. Terwijl de tafel langzaam door de scanner beweegt, draaien de röntgenstralen om je lichaam. Het is normaal om een zoemend of zoemend geluid te horen. Beweging kan het beeld wazig maken, dus u wordt gevraagd heel stil te blijven. Het kan zijn dat u af en toe uw adem moet inhouden.
Hoe lang de scan duurt, hangt af van welke delen van uw lichaam worden gescand. Het kan een paar minuten tot een half uur duren. In de meeste gevallen ga je dezelfde dag nog naar huis.
Waar wordt het voor gebruikt?
Artsen bestellen CT-scans om een lange lijst van redenen:
- CT-scans kunnen bot- en gewrichtsproblemen opsporen, zoals complexe botbreuken en tumoren.
- Als u een aandoening heeft zoals kanker, hartaandoeningen, emfyseem of levermassa's, kunnen CT-scans dit opsporen of artsen helpen om eventuele veranderingen te zien.
- Ze vertonen inwendige verwondingen en bloedingen, zoals die veroorzaakt door een auto-ongeluk.
- Ze kunnen helpen bij het lokaliseren van een tumor, bloedstolsel, overtollig vocht of infectie.
- Artsen gebruiken ze om behandelplannen en procedures te begeleiden, zoals biopsieën, operaties en bestralingstherapie.
- Artsen kunnen CT-scans vergelijken om erachter te komen of bepaalde behandelingen werken. Zo kunnen scans van een tumor in de loop van de tijd laten zien of deze reageert op chemotherapie of bestraling.
Wat is een CT-scan met contrast?
In een CT-scan zijn dichte substanties zoals botten gemakkelijk te zien. Maar zachte weefsels komen niet zo goed naar voren. Op de afbeelding kunnen ze er vaag uitzien. Om ze duidelijk te laten lijken, hebt u mogelijk een speciale kleurstof nodig, een contrastmateriaal. Ze blokkeren de röntgenstralen en lijken wit op de scan, waardoor bloedvaten, organen of andere structuren worden benadrukt.
Contrastmaterialen zijn meestal gemaakt van jodium of bariumsulfaat. U kunt deze medicijnen op een of meer van de volgende drie manieren krijgen:
- Injection: De medicijnen worden rechtstreeks in een ader geïnjecteerd. Dit wordt gedaan om uw bloedvaten, urinewegen, lever of galblaas te laten opvallen in het beeld.
- Oraal: Het drinken van een vloeistof met het contrastmiddel kan scans van uw spijsverteringskanaal, de weg van voedsel door uw lichaam, verbeteren.
- Enema: Als uw darmen worden gescand, kan het contrastmiddel in uw rectum worden ingebracht.
Na de CT-scan moet u veel drinken om uw nieren te helpen het contrastmiddel uit uw lichaam te verwijderen.
Zijn er risico's?
CT-scans maken gebruik van röntgenstralen, die ioniserende straling produceren. Onderzoek toont aan dat dit soort straling je DNA kan beschadigen en tot kanker kan leiden. Maar het risico is nog steeds erg klein - uw kans op het ontwikkelen van een dodelijke kanker als gevolg van een CT-scan is ongeveer 1 op 2.000.
Maar het effect van straling telt gedurende je hele leven op. Uw risico neemt dus toe met elke CT-scan die u krijgt. Praat met uw arts over de mogelijke gevaren en voordelen van de procedure en vraag waarom de CT-scan nodig is.
Ioniserende straling kan schadelijker zijn bij kinderen. Dat komt omdat ze nog steeds groeien. Ze hebben ook meer jaren om aan straling blootgesteld te worden. Voorafgaand aan de procedure kunt u de arts of technicus vragen of de instellingen van de CT-machine zijn aangepast voor een kind.
Vertel het uw arts als u zwanger bent. Als u beeldvorming voor uw maagstreek nodig heeft, kan uw arts een onderzoek aanbevelen waarbij geen straling wordt gebruikt, zoals een echografie.
Wat zijn de bijwerkingen?
Sommige mensen zijn allergisch voor de contrastmiddelen. Meestal is de reactie mild. Het kan leiden tot jeuk of uitslag. In zeer enkele gevallen kan de kleurstof een levensbedreigende reactie veroorzaken. Om deze reden kan het zijn dat uw zorgverlener u gedurende een korte periode na uw CT-scan wil controleren. Vertel uw arts over eventuele allergieën voor medicijnen, zeevruchten of jodium.
Uw arts moet ook weten of u diabetes heeft en het medicijn metformine gebruikt. Zij zullen u laten weten of u moet stoppen met het innemen van uw medicatie voor of na uw procedure.
Hoewel het zeldzaam is, kunnen contrastmiddelen leiden tot nierproblemen. Laat uw arts vóór de CT-scan weten of u nierproblemen heeft.
Aanbevolen:
Röntgenstralen (medische test) - doel, procedure, risico's, resultaten
Wat zijn röntgenstralen? Röntgenfoto's zijn beelden die een kleine dosis geïoniseerde straling gebruiken om foto's te maken van de binnenkant van je lichaam, röntgenfoto's genoemd. Waarom worden er röntgenfoto's gemaakt? Röntgenstralen kunnen artsen helpen bij het diagnosticeren van zaken als:
Hartkatheterisatie: doel, procedure, risico's, resultaten
Wat is hartkatheterisatie? Hartkatheterisatie (ook wel hartkatheterisatie, hartkatheterisatie of coronair angiogram genoemd) is een procedure waarmee uw arts kan zien hoe goed uw bloedvaten uw hart van bloed voorzien. Tijdens de test plaatsen ze een lange, smalle buis, een katheter genaamd, in een bloedvat in uw arm of been en leiden dit met behulp van een speciaal röntgenapparaat naar uw hart.
Lumbaalpunctie (ruggengraat): doel, procedure, risico's, resultaten
Wat is een ruggengraat? Eén test voor epilepsie is een ruggenprik (ook wel een lumbaalpunctie genoemd). Dit is een procedure waarbij vloeistof rond het ruggenmerg (de zogenaamde cerebrospinale vloeistof of CSF) door een naald wordt teruggetrokken en in een laboratorium wordt onderzocht.
Bariumklysma: doel, procedure, risico's, herstel, resultaten
Wat is een bariumklysma? Een bariumklysma is een onderzoek van uw onderste maagdarmkanaal (uw arts kan het uw onderste maagdarmkanaal noemen) met behulp van röntgenstralen. Het is ook bekend als een colon-röntgenfoto. Röntgenfoto's laten artsen zien wat er in je lichaam gebeurt.
Chemische peeling: doel, procedure, risico's, resultaten
Chemische peelings kunnen het uiterlijk van de huid verbeteren. Bij deze behandeling wordt een chemische oplossing op de huid aangebracht, waardoor deze "blister" wordt en uiteindelijk loslaat. De nieuwe huid is meestal gladder en minder gerimpeld dan de oude huid.